سوالات بی پاسخ به گنج یابی با خروس آشکار شد

به گفته دانشنامه اسلام دست کم از قرن سوم هجری و پیش از نظامی، گاه و بیگاه ردپاهایی از لیلی و مجنون در مثنویها و اشعار صوفیانه فارسی به چشم میخورد. از اشارههای قدیمی به لیلی و مجنون در شعر فارسی میتوان به این بیت رابعه قزداری (حدود دو قرن پیش از نظامی) اشاره کرد. البته فیفا به بهانهٔ مشکلات تصدیق و تأیید، از پذیرفتن رکورد بیشترین گل در یک سالِ تمام خودداری میکند. این تعداد گلهای او در آن فصل لا لیگا را به ۳۳، و تعداد گلهای او در تمام رقابتها را به ۴۴ رساند. مصدومیتی که در اواخر فصل ۰۶-۲۰۰۵ گریبان گیر مسی شد و او را برای ۲ ماه از میادین دور کرد، بر حضور او در جام جهانی ۲۰۰۶ اثر نامطلوب گذاشت. در حالی که نظامی سالها برای سرودن منظومههای قبلی مانند خسرو و شیرین و مخزن الاسرار، وقت صرف کرده بود. در لیلی و مجنون (بر خلاف خسرو و شیرین) روایت بر پایه شخصیت مرد شکل گرفتهاست. خود وی گفتهاست که اگر گرفتاریهای دیگر نمیداشت، لیلی و مجنون را در چهارده روز به اتمام میرسانید. قدیمیترین داستان فارسی مستقل نوشتهشده منسوب به مجنون داستان آزادکردن آهوی اوست که در حدیقه الحقیقه اثر سنایی غزنوی ذکر شدهاست.

به گفته میرمحمد حجازی داستان بابلی کیس (قیس) و لیلاکس (لیلی) بر روی خشتنوشتههای کتابخانه منسوب به بختالنصر حکاکی شدهاست. با این حال هیچکدام از این اشارات، روایت کاملی از عشق لیلی و مجنون ارائه نمیکند. در روایت نظامی هم لیلی و هم مجنون از خاندانهای اشرافی معرفی شدهاند و برخلاف روایتها و اشعار شبانی بهجای مانده عربی، امکان این را نداشتهاند تا یکدیگر را در حال شترچرانی دیدهباشند. به گفته وحید دستگردی در دیار لیلی خشونت حرف اول را میزند؛ زیرا قدرت منطق ضعیف است. بنیانگذار این سلسله، انوشتکین بود که در سال ۱۰۷۷ میلادی ملکشاه سلجوقی او را به عنوان حاکم خوارزم منصوب کرد. مگر چشم مجنون به ابر اندر است که گل رنگ رخسار لیلی گرفت؟ خواننده در لیلی و مجنون با جامعهای مواجه میشود که مردم آن توان نگاه معصومانه کودکی از سر مهر را به هم سن ناهمجنس خود ندارند و همه در صدد سرک کشیدن در کار یکدیگر و تجسس هستند. به گفته او گروهی از اعراب متعصب گمان میکنند که تردید در وجود مجنون، از مجد و عظمت اعراب میکاهد. به نظر طه حسین مجنون شخصی خیالی است و هیچ نقد و بررسی سنجیده و درست علمی نمیتواند وجود او را که حتی در مورد نام و نسب و حوادث زندگی او اتفاق نظر وجود ندارد، اثبات کند.

فیلبند: این ییلاق مرتفعترین ییلاق استان مازندران است که در بخش بندپی غربی شهرستان بابل قرار دارد. منطقه قصران باستانی: شامل مناطق اوشان، فشم، شمشک، دیزین، گاجره و روستاهای کوهپایهای توچال تا مناطق غربی رودخانه جاجرود. در شرایطی که فرش در بعضی مناطق حرف اول برای ابراز وجود دارد تنها شهرت خود را در مازندران به سایر رشتهها واگذار کرده است و نقشههایی که در مازندران بافته میشود مربوط به سایر مناطق است. ملاحظه میشود که نظامی تنها از خمیرمایه این حکایت، شاهکاری بنا کرد که شعرای زیادی را به تقلید خود واداشت. سلطان محمود، غزنی را به مرکز آموزش علوم تبدیل کرد و فردوسی و ابوریحان بیرونی را به دربار خود دعوت نمود. فرهاد اول اشکانی آماردیها را در خاراکس (گرمسار)، در نزدیکی گذرگاه دروازههای کاسپین که ماد را به پارت متصل میکند، ساکن کرد. ولی آنچه از اخبار عرب به دوره نظامی رسیده، گزارشهایی سست و بیپیوند و گاه متناقض از زندگی مجنون بوده که از میان اشعار منسوب به قیس عامری و حکایات بومیان و شایعات و تعابیر درست و غلط گردآوری شده بود.

پس از آن در کتاب «الاغانی» ابوالفرج اصفهانی (قرن چهارم)، الزهره ابوبکر ابن داوود ظاهری (قرن سوم) و مصارع العشاق ابن سراج (قرن پنجم) ابیاتی منسوب به مجنون یا داستانهای خیلی کوتاهی از زندگی او گردآوری شدهاست. با اینحال شخصیتهای بازآفرینی شده، همگی قراردادی و نوعی هستند و امکان وجود چنین شخصیتهایی در عالم واقع محال است. علاوه بر موارد گفته شده، داستان پادشاه بدون فرزندی که نگران وارث خویش است، حکومت مجنون بر جانوران، سخن گفتن با ستارگان، مکالمات آموزنده مجنون با شخصیتهای گوناگون، بخش زید و زینب، زندگی زاهدانه در غار و ماجرای پادشاه مرو و سگهای او از دیگر عناصر و نقوش ایرانی است که داستان را ایرانی کردهاست. کراچکوفسکی این داستان بابلی که به خط میخی یافت شده را یک سوءتفاهم قلمداد میکند. یک تحقیق دانشگاهی توسط مهدی ستودیان نیز این نظر را تأیید میکند. حشمت موید با تأیید این مطلب اضافه میکند که این حکایت تا پیش از نظامی، تنها یک حکایت محلی بوده است.